احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد

تحول مفهومی دو اصطلاح «لر» و «لرستان» در منابع تاریخ ایران اسلامیدکتر قدرت الله گراوندچکیدهمسئله‌ی اصلي اين پژوهش تكوين دو اصطلاح لر و لرستان در منابع اسلامي و فرآيند تداوم يا تحول آن‌ها در تاريخ ايران بعد از اسلام است. اين پژوهش مبتني بر روش تاريخي و متكي به داده‌هاي منابع مختلف تاريخي جغرافيايي و ديني است. با وجود اين در برخي موارد و براي تدقيق بيش‌تر از تحقيقات ميداني و تاريخ شفاهي هم استفاده شده‌است.نگارنده، پس از بررسي بيش‌تر منابع موجود به اين نتيجه رسيد كه اصطلاح لركه در منابع سده‌هاي ۳ و۴ ق به شكل لور آمده نخستين بار براي يك روستا در خوزستان به كار رفته و بعدها با توسعه معنايي به نوار جنوبي زاگرس از خوزستان تا فارس و از فارس تا خرم‌آباد كنوني اطلاق شده‌است. اصطلاح لرستان هم نخستين بار در سده‌ی ۶ ق در منابع آمده و با لر پيوند يافته‌است، به نظر مي‌رسد لر در معناي مردم يا قوم از سرزمين لر گرفته شده و به ساكنان اين سرزمين كوهستاني اطلاق شده‌است. همين امر سبب شد كه در سده‌هاي نخست اسلامي، اصطلاح لر با كرد كه آن هم به معناي كوه‌نشينان است پيوند يافته وگاه در ذيل آن قرار گيرد.واژگان کلیدی: لر، لرستان، منابع اسلامي، قوميتمقدمهمسئله‌ی اصلي اين پژوهش تكوين دو اصطلاح لر و لرستان در منابع اسلامي و فرآيند تداوم يا تحول آن‌ها در تاريخ ايران پس از اسلام است. اين موضوع كه اصطلاح لر نخستين بار در چه زماني و در كدام جغرافيا وارد تاريخ شد از نكات مهم و در عين حال مبهم تاريخ و جغرافياي تاريخي لرستان است. به موازات آن تحول مفهوم و مصداق اين واژه چه در بعد سرزميني و چه در بعد قوميتي و پيوند آن با لرستان از ديگر موضوعات پيچيده‌اي است كه كم‌تر به آن پرداخته شده‌است. نگارنده با استناد به مناب احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد...ادامه مطلب

نورعلی مرادی بئوار الیماچرا معتقدیم که لرها ؛ بازماندگان بومیان ایلامی و الیمایی هستند و نه نوادگان مهاجران و مهاجمان آریایی و پارسی ؟ضرب المثلی لری , ما بختیاری ها داریم که میگه :گیاه , هر بهار , روی ریشه خودش سبز می شود !پس اگر به دنبال ریشه های تاریخی , نژادی , فرهنگی و اجتماعی امروز مردمان لر , از بغداد و شمال استان ایلام تا خلیج فارس واستان بوشهر( فیلی , لک , بختیاری , بویراحمد کهگیلویه , بختیاری , ممسنی , لیراوی ) هستیم بهتر است حوزه تمدن ایلامی را مرور کنیم. به جز یک یا دو اثر و مکان تاریخی که محتملا قرارگاه نظامی یا آتراقگاه موقت مهاجمان آریایی -پارسی بوده است , , مابقی آثار باستانی و کهن مناطق لر نشین از شمال استان ایلام تا استان جنوب بوشهر یعنی ٩٩/٩ درصد آثار متعلق به ایلامی ها (و الیمایی ها و اقوام تابعه ) وابسته آنهاست.هرچند که که ظاهرا ما لرها شاید , دیگر به زبانی ایلامی و الیمایی(که زبانی غیر سامی غیر آریایی بود ) سخن نمیگویم ! اما ما معتقدیم که همه مردمان لر؛ من جمله ما بختیاری ها , بی گمان بازماندگان بومیان ایلامی و الیمایی هستیم و و نه نوادگان مهاجران و مهاجمان آریایی و پارسی همانگونه که ترکان آذربایجان و ترکیه نیز بازمادگان بومیان همان منطقه در هزاران سال پیش بوده و هستند, هرچند که امروز به زبانی دیگری سخن می گویند . .کما اینکه بومیان اسپانیایی زبان و پرتقالی زبان آمرکای لاتین , بومیان انگلیسی زبان استرالیا و سیاهان فرانسه زبان غرب و مرکز آفریقا هیچ کدام این مردمان, حاصل مهاجرت نیستند و بومیان همان سرزمین اند که در طی یک یا دوقرن اخیر به زبان اروپایی , که حاصل مهاجرت عده ایی اندک اروپایی بوده است , گفتگو می کنند ..اساسا این تصور که جمعیت های میلیونی از مهاجر احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد...ادامه مطلب

تاریخ مردمان لُر-پیش از ورود اسلام گروهی بر این باورند که لران بازماندگان اقوام پیش از آریایی مانند کاسیت و ایلام هستند و گروهی آنها را از اقوام اصیل ایرانی تبار می دانند. پیشگفتار لرها یا مردم لر، بنابه آنچه امروزه توصیف غالب است بخشی از مردم ایرانی نژاد هستند که عمدتا در بخشهای غربیتاریخ مردمان لُر-پیش از ورود اسلامگروهی بر این باورند که لران بازماندگان اقوام پیش از آریایی مانند کاسیت و ایلام هستند و گروهی آنها را از اقوام اصیل ایرانی تبار می دانند.پیشگفتارلرها یا مردم لر، بنابه آنچه امروزه توصیف غالب است بخشی از مردم ایرانی نژاد هستند که عمدتا در بخشهای غربی و جنوب غربی ایران کنونی می زیند(۱). همچنین جمعیت چشمگیری از لرها در بخشهای شرقی، مرکزی و شمال شرقی عراق زندگی میکنند که غالبا به نام فیلیها شناخته میشوند(۲,۳,۴,۵). واژه لرستان یا لورستان، جدا از نام کنونی استانی در غرب ایران، از دیربازبه مناطق سکونت طوایف لر اطلاق شده است.حدود سکونت مردم لر، از دشتهای شرقی عراق آغاز میشود و تا نواحی غربی، جنوب غربی ایران و کرانەهای شمالی خلیج فارس امتداد می یابد(۶). تا پیش از عصر صفویان، نام لرستان، مناطق سکونت امروزه لرهای فیلی، بختیاری و جنوبی را دربرمی گرفت.درخلال حکومت صفویان، بخشی بزرگی از مناطق سکونت لران، با نام بختیاری مطرح شد(۷,۸,۹) و جغرافیای نام لرستان محدود به استانهای کنونی لرستان، ایلام، بخشهایی از کرمانشاهان و غرب عراق کنونی شد. این ناحیه نیز در عصر حکومت قاجاریان به دو بخشلرستان پشتکوه (ایلام و بخشهایی از شرق عراق ازجمله شهرهایی بدره، خانقین و ..) و لرستان پیشکوه (عمدتا شامل استان لرستان کنونی) تقسیم شد(۱۰,۱۱,۱۲).امروزه نام استان لرستان شامل بخشی از لرستان فیلی تاریخی ا احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد...ادامه مطلب

کریم خان زند، یگانه پادشاه لُرتبار ایران زمینکریم خان زند سردار بزرگ لشگریان نادر شاه افشار یگانه پادشاه لُر تبار تاریخ زرین ایران مردمی ترین پادشاه تاریخ بی نظیر ایران مردی ساده و شجاع از سرزمین زاگرس نشین لرستان است. جوانی روستایی که از قلب زاگرس به فرماندهی سپاه نادر شاه افشار رسید. ساخت و ساز و آبادانی را گسترش داد و لقب وکیل الرعایا بر خود نهاد. تنها بفکر آرامش و آسایش مردم بود و از جنگ های خونین دوری می کرد. تنها پادشاه لر تاریخ ایران آرام ترین حکومت را برای مردم و تاریخ ایران رقم زد. در این یاداشت کوتاه که به بهانه سالروز مرگ کریم خان زند نگاشته می شود نگاهی خواهیم داشت به زندگی و عملکرد این پادشاه ساده که لقب وکیل الرعایا برخود گذاشت.محمد کریم بهادرخانِ زَند (زاده ۱۰۸۶ خورشیدی در روستای پری لرستان – درگذشته ۱۱۵۷ در شیراز ) وزیر اعظم شاه اسماعیل سوم صفوی و فرمانروای ایران از ۱۱۲۸ تا ۱۱۵۷ شمسی و بنیان‌گذار دودمان زندیه بود. پس از مرگ نادر شاه جانشینان او نزاع‌های فراوانی نمودند. کشور ایران وارد مرحله‌ای از عدم ثبات سیاسی و اقتصادی شدیدی گردید و به دلیل عدم قدرت دولت مرکزی خوانین و حکام نواحی طغیان نموده و در صدد کسب قدرت بیشتر و رسیدن به منصب پادشاهی برآمدند. علی قلی خان، ابراهیم خان، شاهرخ و سلیمان دوم هر کدام مدت کوتاهی سلطنت کردند.احمد شاه درانی از سرداران افغان نادر در شرق ایران، محمد حسن خان قاجار در استرآباد و آزاد خان افغان در نواحی شمال ایران در صدد تشکیل حکومت و کسب قدرت بودند. در این آشفتگی‌ها، کریم خان زند نیز در صدد کسب قدرت برآمد. او نواحی تویسرکان و کزاز را تصرف کرد و توانست محمد علی خان حاکم همدان و حسنعلی خان حاکم اردلان را شکست دهد و حامیانی پیدا کند. ک احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد...ادامه مطلب

امیر ناصر غلامرضایینماینده‌ی خرم‌آباد جناب آقای ویسکرمی بازهم دهان به توهین به مردم گشودی و این‌بار ظرفیت مردم را کم و لایق شفافیت ندانستی.در این خصوص برخود لازم می‌دانم چون شما به مردم توهین کردید بنده هم در راستای امر به معروف و نهی از منکر و از سر انسانیت و رابطه‌ي وکیل و موکل شما را نصیحت کنم تا شاید باقی‌مانده‌ي دوران وکالت خود را از جایگاه نماینده‌ی خدا بودن پایین آیی و خود را وکیل ملت بدانی و مردم را نامحرم حکومت تلقی نکنی و از مردم حلالیت بطلبی.۱- اگر مردم ظرفیت ندارند چرا بر گرده‌شان انقلاب شد؟ مردم بی‌ظرفیت که صدها هزار شهید نمی‌دهند! شما با جبهه و جهاد بیگانه‌ای نمی‌دانی چه جوانان پرظرفیتی فدای ظرفیت این کشور شد! آیا روز قدس و۲۲ بهمن و مناسبت‌های دیگر که مردم در تجمعات از انقلاب دفاع می‌کنند ظرفیت دارند؟ مردم بی‌ظرفیت که به‌خاطر باور خود ۴۳سال شعب ابیطالب را تحمل نمی‌کنند، مردم ظرفیت داشتند که بزرگ‌ترین انقلاب اجتماعی قرن را انجام دادند! اگر مردم ظرفیت ندارند چرا زعمای جامعه انتطار دارند که این ملت به قول شما کم‌ظرفیت، با همه‌ي خطاهای وکیلی مثل شما وضعف دولت ناتوان و با وجود همه‌ي تنگناهای داخلی و خارجی و گرسنگی بازهم در برابر دشمن بایستند؟ مردم کم‌ظرفیت مگر ظرفیت مبارزه با دشمن را دارند؟۲- اگر مردم ظرفیت ندارند چرا شما خانه‌به‌خانه و فرد به فرد از این مردم برای خود، ظرفیت وکالت و محبت طلب کردی؟ آیا قبل از نماینده شدن نمی‌دانستی که مردم کم‌ظرفیتند؟ اگر امروز جایگاهی کسب کردی از همین مردم به قول شما بی‌ظرفیت است که به آن‌ها توهین می‌کنی، بنده استاد معارف نیستم اما معرفت دارم و در راه عشق به این مردم که بنا به تعبیر برخی بزرگان و اعتقاد اکثر عقلا از دین هم مهم‌ترند چ احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد...ادامه مطلب

نویسنده : دکتر فرید رحمتی چکیده:موسیقی زبانی جهانی دارد که از یک سو مبین پیوند جسم و روح انسان با محیط اطراف وي و از سوي دیگر، نمایانگر هماهنگی و هارمونی بین اجزاي مختلف طبیعت است. این هماهنگی موسیقی با اجزاي طبیعت، موجب شده که هر ملتی، هر قومی بر اساس شرایط خاص اقلیمی و محیطی خود، خوانندگان، سازها، نغمه هاي موسیقی و شیوه هاي بیانی مبتنی بر مختصات طبیعی، اقلیمی و فرهنگی خود براي اجراي موسیقی را برگزیند.یکی از این شیوه‌هاي بیانی در موسیقی ملت‌ها و اقوام، آواز هاي سنتی، مقامی محلی و دستگاهی و تکنیک هایی است که ایشان براي اجراي قطعات، ملودي‌ها و مقام‌هاي موسیقی استفاده می‌کنند. این آوازها، خوانندگان، تکنیک‌ها و… در فراخناي تاریخ و در گذر زمان در ساختار موسیقی اقوام در آمیخته و جزیی جدایی ناپذیر از موسیقی شده است. در این مقاله تلاش نگارنده بر آن است که به معرفی استاد علیرضا نادري از خوانندگان نام آشناي موسیقی لرستان و برشماري خصوصیات شخصیتی و آوازي ایشان بپردازم.الف: نگاهی به شخصیت استاد نادریعلیرضا نادري از شخصیت‌هاي اندیشه‌ورز موسیقی لرستان، شاعر، ترانه و ملودي پرداز و خواننده‌ی موسیقی است که شیوه‌ی اجرایی وي در خوانندگی و اجراي مقام‌هاي موسیقی لکی و لري، شیوه‌اي منحصر و داراي سبک و سیاق ممتاز و متمایز است.علیرضا نادري از جمله خوانندگانی است که کلیه تراوش‌های خلاقیت‌هاي هنری‌اش، نتیجه‌ی تجربه زیستی و اجتماعی در میان مردمانش است به بیانی دیگر آثار هنري و موسیقی وي از درونش جوشیده و در حقیقت بازتاب، ترجمان و برساخته زیست او در ساختار اجتماعی جامعه لرستان است.موسیقی نادري انعکاس روح پاك، شناخت دقیق وي از ساختار اجتماعی جامعه لرستان و در حقیقت مبین طبیعت، کوهساران، ادبیات، زبان و احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد...ادامه مطلب

در مورد ریشه باستانی قوم لُر نظرها و دیدگاههای زیادی ارائه شده است که آنها را میتوان به سه گروه دسته بندی کرد:1- لُرها آریایی و پارس نژاد هستند2. لُرها آریایی و ماد نژاد هستند3. لُرها از نژاد واحد عیلامی-کاسیتی و بومی ایران هستند که چند ده هزار سال قبل از مهاجرت آریایی ها در ایران سکونت داشته اند.قابل ذکر است در اصل لُر علاوه بر لُرهای لک، لُرهای فیلی، لُرهای بختیاری،لُرهای ثلاثی، لُرهای کهگیلویه و بویر احمدی، لُرهای ممسنی، لٌرهای لیراوی، لُرهای دشتی و دشتستانی، در برگیرنده ی کویش های زیر است الف: گویش های کنونی اچمی( شمل گویش کومزاری در کشور عمان و گویشی که بیشتر ساکنان جنوبی استان فارس وغرب هرمزگان شامل شهرستان‌های بستک،گراش،لارستان،خنج و روستای بلغان و قسمتهایی از بندرلنگه،گاوبندی(پارسیان)، بندرخمیر و...بدان سخن می گویند )؛ ب: گویش های دزفولی، شوشتری و بهبهانی. از لحاظ ساختاری و واژگانی در لُری بودن این زبان ها و گویش های اچمی و دزفولی- شوشتری- بهبهانی هیچ شک و شبهه ای نیست.طرفداران آریایی و پارسی یا مادی نژاد دانستن لُرها بزرگترین شاهد تایید کننده شان اشتراکات زبانی بین لُرها و زبانهای پارسی و مادی است حال آنکه بسیاری بر این باورند که زبان تعیین کننده نژاد نیست و مساله ای سیاسی است. ممکن است قوم یا ملتی به دلایل مختلف سیاسی مغلوب ملتی دیگر شده و به ناچار و یا در طول سالیان متمادی به دلایل سیاسی و دلایل فرهنگی وابسته به سیاسی، مجبور به دگرگونی و تعییر زبان شده اند همانگونه که مصری ها بعد از تسلط اعراب زبانشان به عربی تغییر یافت.طرفداران این نظر که "لُرها از نژاد واحد عیلامی-کاسیتی و بومی ایران هستند که چند ده هزار سال قبل از مهاجرت آریایی ها در ایران سکونت داشته اند" موارد احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد...ادامه مطلب

یادداشت حمزه رامین، فعال رسانه ای لرستان؛بدون هیچ تعارفی باید گفت که در صورت تداوم این گسست وحشتناک، به اندک زمانی نام و نشان لر از میان رخت برخواهد بست و آیندگان ما نیز همچنان خود ما باید رد و نشان لر را در کتاب های مستشرقین غربی یا شرفنامه بدلیسی کُرد جستجو کنند.پیرو تصمیم گیری هیات تحریریه نشریه وزین و دوست داشتنی«گفتارما» قرار بر این شد که یک آسیب شناسی جامع و کامل توسط نویسندگان محترم در خصوص قوم بزرگ لُر صورت بگیرد. نگارنده هم ضمن استقبال از موضوع پیشنهاد شده تلاش دارد تا به قدر وسع و توان خود در این زمینه مطالبی را یادآوری کند. از دیدگاه نگارنده در دنیای امروز واژه لُر بیش و پیش از هر صفت و عبارت دیگری با واژه «گسست» همنشین و همراه شده است؛ گسست از هویت خود، گسست از گذشته، گسست از حال، گسست از آینده، گسست بین شاخه های مختلف قوم لر، گسست این مردم از جریان سیال زندگی در عصر انفجار اطلاعات و گسست های بی شمار دیگری که می توان سطرها و ساعت ها در مورد شان نوشت بدون آن که به پایان برسند… امروزه یکی از وحشتناک ترین گسست هایی که در میان لُرها پدید آمده گسست از «هویت لری» است؛ هویتی که از هزاره های پیشین و توسط اجداد تاریخ ساز ما سنگ بنای آن گذاشته شده و اینک به دست ما رسیده، مایی که نگهبان خوبی برای این هویت نیستیم و نه تنها قادر به اعتلای آن نبودیم بلکه حتا در نگهداشت آن نیز کوتاهی ورزیده و به حدی دچار گسست هویتی شده ایم که اگر از ما بپرسند هویت یک لر بر چه مبناهایی استوار است و یا لرها چه کسانی بوده اند و چه کارهای چشمگیری انجام داده اند اکثریت قریب به اتفاق ما قادر به ارایه پاسخی مناسب و مستدل به چنین پرسش هایی نخواهیم بود! سهل است که داشتن هویت را انکار خواهیم کرد یا اگر خی احداث خانه ملی کمانچه در خرم‌آباد...ادامه مطلب